Usługi najmu/dzierżawy działki stanowiącej współwłasność małżeńską

Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 18 listopada 2019 roku, nr 0112-KDIL2-3.4012.504.2019.1.EW. 

Sytuacja Podatnika

Przedsiębiorca wraz z małżonką jest właścicielem gruntów rolnych, które zostały oddane w dzierżawę na okres 34 lat spółce pod budowę elektrowni wiatrowej oraz pod budowę drogi dojazdowej do elektrowni wiatrowej. Umowa dzierżawy została zawarta zarówno na Przedsiębiorcę (osobę prowadzącą działalność rolniczą i gospodarczą, będącą podatnikiem VAT) oraz na jego żonę, która nie prowadzi działalności rolniczej. Został ustalony czynsz dzierżawny, za który Przedsiębiorca wraz z małżonką został zobligowani wystawić fakturę bądź rachunek. 

Stanowisko Dyrektora

Zgodnie z art.5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art.15 ust. 1 i 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Dyrektor wskazał, że Przedsiębiorca wraz z żoną posiada wspólność majątkową, oboje małżonkowie są stroną umowy najmu/dzierżawy. Zatem skoro Przedsiębiorca wraz z żoną są współwłaścicielami gruntów będących przedmiotem najmu/dzierżawy i obydwoje widnieją w umowie jako strony to podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art.15 ust. 1 ustawy z tytułu najmu/dzierżawy jest każdy z małżonków w swojej części. 
Stosowanie do art.41 ust. 1 w powiązaniu z art.146aa ust. 1 pkt 1  ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Stosownie do zapisu § 3 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień, zwalnia się od podatku dzierżawę gruntów przeznaczonych na cele rolnicze.
Dyrektor wskazał, że w omawianej sprawie grunty wynajmowane/wydzierżawiane są pod budowę elektrowni wiatrowej i drogi dojazdowej, a nie na cele rolnicze. Brak jest zatem możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu rozporządzenia. Konsekwentnie najem/dzierżawa gruntów w analizowanym przypadku podlega opodatkowaniu 23% stawką VAT.
Jak wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Zgodnie z art. 106b ust. 2 ustawy, podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie 
art. 82 ust. 3.
W myśl art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

• czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
• sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
  - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Dyrektormwskazał, że należy przy tym mieć na uwadze wynikające expressis verbis z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy wyłączenie obowiązku wystawiania na żądanie nabywcy faktur dokumentujących czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy (tj. m.in. usługi najmu, dzierżawy). Wyłączenie to odnosi się jednak tylko do sytuacji, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (obowiązek wystawienia faktury dokumentującej takie czynności dla podatnika VAT wynika z art.106b ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie zatem z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy sprzedawca nie jest obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej czynności, o których mowa w art.19a ust. 5 pkt 4 ustawy na rzecz nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności, nawet na żądanie takiego nabywcy. W przypadku natomiast, gdy wystawienia faktury dokumentującej czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, korzystające jednocześnie ze zwolnienia, zażąda podatnik VAT, sprzedawca jest obowiązany wystawić taką fakturę na podstawie art. 106b ust. 3 pkt 2 ustawy.
Mając zatem powyższe na uwadze, Dyrektor stwierdził, że Przedsiębiorca w związku z zawartą umową najmu/dzierżawy obowiązany jest wystawić fakturę VAT w wysokości 50% należności wynikającej z umowy, stosując dla świadczonych usług stawkę VAT w wysokości 23%.

Podstawa prawna: art.5 ust. 1 pkt 1, art.15 ust. 1 i 2, art. 41 ust. 1, art.43 ust. 1 pkt 9 i 2, ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług