Incydentalna sprzedaż nieruchomości a ustalenie proporcji

Odpowiedź

Jeżeli przedmiotem działalności spółki nie jest obrót nieruchomościami, a wskazana w pytaniu sprzedaż była incydentalna (pomocnicza), wówczas spółka nie ma obowiązku uwzględniania tej sprzedaży przy obliczaniu proporcji. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że interpretacja organów podatkowych w tym zakresie ma charakter szczególnie ocenny, odnoszący się do takich kwestii, jak:

• częstotliwość takich czynności; 
• wartość transakcji; 
• przedmiot transakcji; 
• stopień zaangażowania aktywów przy wykonywaniu tych czynności; 
• związek z podstawową (zasadniczą) działalnością. 

W konsekwencji każdorazowo należy dokładnie przeanalizować powyższe przesłanki, a w przypadku wątpliwości lub chęci zabezpieczenia interesów spółki – rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, która będzie chronić spółkę w tym zakresie. 

Uzasadnienie

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania zarówno czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
W niektórych sytuacjach zdarza się, że wyodrębnienie takie nie jest możliwe. Ustawodawca przewidział taką sytuację, wskutek czego wprowadził przepisy dotyczące tzw. proporcji VAT. Wówczas podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. 
Wyżej wskazaną proporcję ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego ustalana jest proporcja. Co istotne, do obrotu nie wlicza się w szczególności obrotu z tytułu transakcji dotyczących pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości. 
Niestety, odnosząc się do powyższego przepisu, szczególną uwagę należy zwrócić na brak definicji ustawowej sformułowania „charakteru pomocniczego transakcji”. W konsekwencji w tym zakresie należy się odwołać do wykładni językowej, w szczególności do słownika języka polskiego. Według Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, „pomocniczy” oznacza „służący jako pomoc, wspomagający, współdziałający w czymś ubocznie, dodatkowy”. 
Biorąc z kolei pod...