Korekta deklaracji po otrzymania faktur korygujących i wyrejestrowaniu jako czynny podatnik VAT

Odpowiedź

Wedle sądów administracyjnych, przedsiębiorca ma prawo złożyć korektę deklaracji VAT już po tym jak przestał posiadać status czynnego podatnika VAT. Sądy uważają bowiem, że utrata statusu podatkowego nie może prowadzić przedsiębiorców do asymetrycznej niekorzyści w postaci niemożności korekty VAT na swoją korzyść, podczas gdy rozliczenia VAT mogą być jeszcze przez pięć lat po utracie statusu przedmiotem kontroli podatkowej.  

 

Uzasadnienie

Ogólne prawo podatkowe wskazuje prawo, ale też obowiązek podatnika do składania korekt  deklaracji podatkowych. Otóż jak wskazuje art. 81 §1 ustawy Ordynacja podatkowa : Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Ponadto §1a mówi: Osoba, która była wspólnikiem spółki cywilnej w chwili rozwiązania spółki, może skorygować uprzednio złożoną deklarację w zakresie wskazanym w art. 75 § 3a. Dodatkowo §2 wskazuje: Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Jednocześnie należy przytoczyć przepisy z zakresu VAT - jest tu szczególnie istotny art.99 ust.12 ustawy o VAT: Zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że organ podatkowy określi je w innej wysokości. Przepis ten wyraźnie zatem określa, że rozliczenie podatku VAT odbywa się, co do zasady, w wyniku samoobliczenia podatku, a w konsekwencji (o ile nie zostanie wydana przez organ decyzja określająca), korekta musi także wynikać z działania podatnika.

Ponadto z art.87 ust.1 ustawy o VAT wynika, że w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Przepis ten wskazuje z kolei -  w odniesieniu do problemu wskazanego w pytaniu – iż jeżeli dojdzie do sytuacji nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, to podatnik ma prawo żądać jego zwrotu bezpośredniego lub pośredniego.

Z kolei, przedsiębiorca które nie chce rozliczać już podatku od towarów i usług (i ma taką możliwość ze względu na obroty lub czynności, które wykonuje) ma obowiązek wyrejestrować się (formularz VAT- Z). Przestaje zatem rozliczać podatek VAT, a kończąc byt czynnego podatnika VAT stosuje właściwe przepisy art.14 u.p.t.u. jako przedsiębiorca.

Pojawia się zatem realny problem czy przedsiębiorca, który nie jest już czynnym podatnikiem VAT ma prawo, w sytuacji np. zmiany kwoty podatku naliczonego w wyniku decyzji sądowej, złożyć korektę podatku VAT. Otóż organy podatkowe stoją na stanowisku, iż jest to niemożliwe co wynika z faktu, że tylko czynny podatnik ma prawo rozliczać podatek VAT oraz składać korekty deklaracji. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora IS w Katowicach z dnia 29.12.2015 r., sygn. IBPP3/4512-690/15/MN: „… regulacje prawne nie przewidują możliwości składania korekty deklaracji, gdyż w momencie utraty statusu podatnika, traci on prawo do składania deklaracji i tym samym korekty deklaracji”. 

Można jednak postawić pytanie, czy były czynny podatnik VAT składając VAT-Z straci bezpowrotnie prawo do korekty podatku VAT i jednocześnie czy powinien np. czekać...