Możliwość zastosowania zwolnienia z VAT dla usług leczenia pacjentów metodą on-line

ODPOWIEDŹ

Ustawodawca nie wyklucza w żadnym przepisie możliwości świadczenia usług medycznych przy wykorzystaniu nowoczesnych systemów komunikacyjnych. Warunkiem jednakże zastosowania zwolnienia z VAT jest w tym przypadku dowiedzenie, że wykonywane za pomocą internetu czynności medyczne będą przyczyniać się do profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania lub poprawy zdrowia pacjenta. Jeżeli zatem w trakcie połączenia video będzie możliwość chociażby postawienia diagnozy co do stanu zdrowia, to będzie możliwe zastosowanie zwolnienia.

Nie może jednakże wystąpić sytuacja, w której tego typu działalność będzie miała bardziej charakter informacyjny, edukacji zdrowotnej lub prezentowania środków farmakologicznych. Podatnicy muszą mieć na uwadze, że wykonywana czynność medyczna musi mieć charakter rzeczywisty, a nie pozorny.

UZASADNIENIE

Na wstępie należy wskazać, że ustawodawca od 2011 r. zmienił przepisy dotyczące zwolnienia z VAT usług związanych z szeroko pojętą medycyną. Jak wskazuje się w art.43 ust.1 pkt 18, 18a oraz 19 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku:

• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze,

• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza,

• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

  • lekarza i lekarza dentysty,

  • pielęgniarki i położnej,

  • medycznych, o których mowa w art.2 ust.1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej,

  • psychologa.

Należy zauważyć, że aby zwolnienie z VAT miało zastosowanie muszą być spełnione jednocześnie dwie przesłanki – pierwsza ma charakter przedmiotowy i odnosi się do czynności opieki medycznej służącej profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, druga, mająca charakter podmiotowy, dotyczy podmiotu (np. szpitala lub lekarza działającego w ramach prywatnej praktyki lekarskiej), który czynności medyczne będzie wykonywał. Orzecznictwo sądowe jednoznacznie stoi na stanowisku, iż aby zwolnienie miało zastosowanie muszą być to czynności medyczne traktowane ściśle. Zatem każda inna czynność, np. zabiegi kosmetyczne mające na celu poprawić urodę, nie będą korzystać ze zwolnienia i będą objęte stawką podstawową 23%. Ponadto jak wskazał TSUE w wyroku z dnia 20.11.2003 r., sygn. C-212/01, każdą usługę medyczną należy analizować pod kątem jej zwolnienia z VAT z punktu widzenia celu jakiemu służy usługa medyczna.

W kwestii natomiast warunku podmiotowego zwolnienia należy wskazać, że czynności medyczne powinny być wykonywane przez ściśle określone osoby, czyli takie które mają uznane prawnie kwalifikacje typu medycznego.

Problemem może okazać się świadczenie usług medycznych za pomocą internetu lub innych nowoczesnych metod komunikacji. Jak wskazuje NSA w wyroku z dnia 27.09.2013 r, sygn. I FSK 1242/12: Należy jednak podkreślić, że o braku możliwości skorzystania z analizowanego zwolnienia nie przesąd...