Czy odsetki od płatności na raty stanowią odrębną usługę finansową?

Odpowiedź

Odsetki od płatności ratalnych, płatnych po dokonaniu dostawy, należy potraktować jako odrębną usługę finansową, zwolnioną od VAT. Spółka ma możliwość rezygnacji z tego zwolnienia pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o wyborze opodatkowania tych usług.

Uzasadnienie

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. W myśl art. 29a ust. 6 ustawy o VAT podstawa opodatkowania obejmuje m.in. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Analizując przytoczone przepisy, można by dojść do wniosku, że skoro wszystkie koszty dodatkowe, związane z dostawą towarów, powiększają podstawę jej opodatkowania, również odsetki z tytułu rozłożenia płatności na raty powinny być traktowane w analogiczny sposób i opodatkowane stawką VAT właściwą dla dostawy głównej. Odmienne stanowisko w tej sprawie zajął jednak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w wyroku z 27 października 1993 r., sygn. akt: C-281/91, stanął na stanowisku, że w inny sposób należy traktować odsetki naliczone odbiorcy towarów za odroczenie terminu płatności w sytuacji, gdy termin jest odraczany do momentu dokonania dostawy towarów, a w inny, kiedy płatność i odsetki są pobierane po dokonaniu dostawy.

Zdaniem TSUE:
dostawca towarów lub usługodawca, który odracza klientowi termin płatności w zamian za odsetki, powinien być traktowany jak podmiot udzielający klientowi kredytu (w rozumieniu tego przepisu) będącego transakcją zwolnioną z opodatkowania;
jeśli jednak dostawca towarów lub usługodawca odracza swojemu klientowi termin płatności ceny w zamian za odsetki jedynie do momentu dostawy towarów lub wykonania usługi, odsetki te nie stanowią wynagrodzenia z tytułu udzielenia kredytu, lecz część wynagrodzenia za dostarczone towary lub wykonane usługi.

Na cytowany powyżej wyrok TSUE powołał się również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który w interpretacji sygn. akt: 0114-KDIP4-3.4012.
590.2022.1.MKA z 7 grudnia 2022 r. uznał, że odsetki od sprzedaży ratalnej, pobierane po dokonaniu dostawy towarów, stanowią wynagrodzenie z...