Wzajemne potrącenie wierzytelności – różnice kursowe

Koszty i przychody

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej mamy pozawierane umowy na stałą współpracę z przedsiębiorcami z Niemiec i Francji. W wyniku zawieranych transakcji gospodarczych jesteśmy dla siebie zarówno wierzycielem, jak i dłużnikiem. Walutą, jaką rozliczamy się między sobą, jest euro. Dla ułatwienia rozliczeń finansowych między naszymi firmami chcielibyśmy dokonać kompensaty wzajemnych wierzytelności. Czy w przypadku potrąceń wzajemnych wierzytelności jesteśmy zobowiązani do wyliczania różnic kursowych?

Odpowiedź

W przypadku potrącenia wzajemnych wierzytelności dochodzi do ich wzajemnego umorzenia do wysokości wierzytelności o niższej wartości. Ponieważ potrącenie jest traktowane także jako forma zapłaty należności, w tym przypadku wyrażonych w walucie obcej, skutkuje to powstaniem różnic kursowych, wyliczonych zgodnie z art. 15a ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie

W myśl art. 9b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie:

  1. art. 15a, albo
  2. przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w okresie, o którym mowa w ust. 3, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez firmy audytorskie.
     

Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o pdop różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.
Na podstawie ust. 2 ww. artykułu dodatnie różnice kursowe powstają m.in., jeżeli wartość:

  • przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
  • poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.
     

Natomiast według ust. 3 powyższego artykułu ujemne różnice kursowe powstają m.in., jeżeli wartość:

  • przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
  • poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.
     

Stosownie do treści art. 15a ust. 7 ustawy o pdop za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3, dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.
Zgodnie z treścią art. 498 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
Przytoczony przepis Kodeksu cywilnego określa, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby była możliwość dokonania p...

TA CZĘŚĆ SERWISU DOSTĘPNA JEST TYLKO DLA PRENUMERATORÓW.

Zaloguj się, aby uzyskać dostęp do materiałów
Zaloguj się

Przypisy